Furioso PrzedÂświty

MyÂślĂŞ, Âże kilka sÂłĂłw na ten temat powinno sie obowiÂązkowo tutaj znaleÂźĂŚ.

Czy sÂą jeszcze w Polsce miÂłoÂśnicy koni furioso przedÂświtĂłw ?
czy ich liczba nieustannie maleje dÂąÂżÂąc do zera i nikt nie stara sie temu przeciwdziaÂłaĂŚ
Fakt, ze takie konie moÂżna spotkaĂŚ na poÂłudniu Polski jest dla mnie oczywisty, ale czy sÂą takÂże w innych rejonach ?
Czy sÂą hodowcy hodujÂący takie konie " w czystoÂści"
Czy ogiery kryjÂące, przedstawiciele tego typu, majÂą powodzenie ?
W czym najlepiej sie sprawdzajÂą ? jacy sÂą najsÂłynniejsi przedstawiciele teraz i w ostatnich latach ?
Prosze teÂż osobĂŞ, majÂącÂą stycznoÂśĂŚ z tymi koĂąmi, o opisanie szczegĂłlnych cech pokroju, cech fenotypowych, poza wielkimi uszami

ZebyÂśmy nie zapomnieli jak te konie wyglÂądajÂą....: )

http://www.hij.com.pl/art.php?dzial=hodowla&id=furiozo.htm

Cytuj

Furioso - PrzedÂświty
WpÂływ na uksztaÂłtowanie koni maÂłopolskich miaÂły roÂżne szczepy i rody (jak Shagya, Dahoman, Gidran), wywodzÂące siĂŞ od ogierĂłw czystej krwi arabskiej, angloaraby francuskie -pochodzÂące od przodkĂłw czystej krwi arabskiej i peÂłnej krwi angielskiej- oraz Furioso- PrzedÂświty, ktĂłrych przodkami byÂły gÂłĂłwnie ogiery peÂłnej krwi angielskiej.

SpoÂśrĂłd rodĂłw pĂłÂłkrwi angielskiej do najznakomitszych w hodowli austro-wĂŞgierskiej naleÂży szczep furioso. Wywodzi siĂŞ on w prostej linii mĂŞskiej od ogiera peÂłnej krwi angielskiej FURIOSO, urodzonego w 1836 roku w stadzie J. Karolyi na WĂŞgrzech, po importowanym z Anglii Privater i rĂłwnieÂż importowanej Miss Furey. ByÂł to koĂą o dobrym pochodzeniu. Jego przodkowie naleÂżeli do czoÂłowych produktĂłw hodowli angielskiej i stworzyli wielkie rody mĂŞskie. Furioso biegaÂł na torze skromnie. W 1841Furioso, jako piĂŞciolatek nabyty zostaÂł dla wĂŞgierskich stadnin paĂąstwowych. KryÂł w stadninach Babolna i Mezohegyes przez 10 lat, aÂż do koĂąca swojej kariery stadnej. Furioso byÂł ciemnogniadej maÂści, mocnej budowy, prawidÂłowo i harmonijnie zbudowany, bardzo szlachetny i odznaczaÂł siĂŞ doskonaÂłym ruchem. Furioso senior ÂłÂączony byÂł z klaczami pĂłÂłkrwi angielskiej oraz arabskiej i daÂł z nimi doskonaÂłe potomstwo. PozostawiÂł po sobie 95 synĂłw i 81 cĂłrek. WÂśrĂłd synĂłw Furioso seniora wybiÂł siĂŞ szczegĂłlnie Furioso I urodzony w 1844 roku z klaczy arabskiej Assed. Furioso daÂł pĂłÂźniej dwie linie radowieckie, wywodzÂące siĂŞ od Furioso VI i VII. Drugim synem Furioso seniora, ktĂłry ugruntowaÂł duÂży rĂłd mĂŞski byÂł Furioso X z angielskiej klaczy Trevillam. Po pierwszej wojnie Âświatowej konie furioso rozpowszechniÂły siĂŞ poza WĂŞgrami i AustriÂą- w CzechosÂłowacji, Rumunii, Polsce, BuÂłgarii i JugosÂławii. W Polsce ogiery furioso stacjonowaÂły gÂłĂłwnie w MaÂłopolsce. Najbardziej rozpowszechniÂła siĂŞ krew furioso w NowosÂądeckim, gdzie wystĂŞpowaÂła gÂłĂłwnie z krwiÂą przedÂświtĂłw.

WÂśrĂłd licznych szczepĂłw koni pĂłÂłkrwi, jakie wytworzyÂła hodowla monarchii austro-wĂŞgierskiej naleÂżÂą przedÂświty. PrzedÂświty wywodzÂą siĂŞ od znakomitego ogiera peÂłnej krwi angielskiej PRZEDÂŚWITA, urodzonego w Cherzelowie w Rzeszowskim w stadzie spĂłÂłki hodowlanej J. Tarnowskiego i O. OrÂłowskiego. PrzedÂświt byÂł synem ogiera Knight of the Garter, Âśredniej klasy i klaczy The Jewel, ktĂłra poza PrzedÂświtem dawaÂła konie mierne i czĂŞsto jaÂłowiÂła. PrzedÂświt byÂł wysokiej klasy wyÂścigowej: biegaÂł 32 razy, z czego wygraÂł 25 gonitw, 3 razy byÂł drugi i raz trzeci. W roku 1876 PrzedÂświt zostaÂł sprzedany do austriackich stad paĂąstwowych i otrzymaÂł przydziaÂł do Piber. Jako reproduktor odznaczaÂł siĂŞ zarĂłwno w peÂłnej krwi jak i pĂłÂłkrwi, w ktĂłrej stworzyÂł duÂży rĂłd przedÂświtĂłw. Z poÂłÂączenia PrzedÂświta z anglonormandzkÂą klaczÂą Eclatante urodziÂł siĂŞ w 1872 roku ciemnogniady ogierek, ktĂłrego nazwano PrzedÂświt I, ktĂłry stworzyÂł pĂłÂźniej wÂłasny rĂłd przez swoich synĂłw PrzedÂświty II, III, V, VI i VII. PrzedÂświty poza AustriÂą byÂły hodowane w Czechach i w Polsce, gÂłĂłwnie na terenie MaÂłopolski. Ogiery zgromadzone byÂły gÂłĂłwnie w SO DrogomyÂśl i czĂŞÂściowo w SO BogusÂławice. Stosunkowo najwiĂŞcej przedÂświtĂłw - podobnie jak furioso - uÂżywano w NowosÂądeckim, gdzie krzyÂżowano je miĂŞdzy sobÂą.

Po drugiej wojnie Âświatowej zgromadzono ogiery furioso i przedÂświty w PSO DrogomyÂśl i BogusÂławice, a klacze w PSK ÂŁososina Dolna i Okocim w woj. krakowskim. NastĂŞpnie w wyniku likwidacji SO DrogomyÂśl i dwĂłch wczeÂśniej wspomnianych stadnin, ogiery przeniesiono do SO Klikowa a klacze do SK Stubno. W okresie gdy SK Stubno weszÂło w skÂład kombinatu rolnego pochodne furioso- przedÂświtĂłw przeniesiono do SK Prudnik, skÂąd po dwĂłch latach powrĂłciÂły do SK Stubno. Po zaÂłoÂżeniu w SK Stubno hodowli peÂłnej krwi, furioso- przedÂświty zaczĂŞto hodowaĂŚ w SK KalnikĂłw. W poczÂątkowym okresie duÂżÂą rolĂŞ hodowlanÂą odegraÂły ogiery: Batory (F.VII-6 i Sziloj Furioso po F.XXIII-8), Furioso XV-8 Bar po F. XV i F.V-1 po F.V, Furioso XV-53 Double po F.XV, Feddan po F.XV-8 Bar, dwaj synowie og. Feddan, ogiery Druzus i OkĂłÂł, dwaj synowie ogiera P.VIII ogiery PrzedÂświt VIII Sim i PrzedÂświt VIII-21 TÂłumaczowski, PrzedÂświt II Wranik po PrzedÂświt II, a na poczÂątku lat osiemdziesiÂątych ogiery PrzedÂświt XIII-4 po P.XIII i Furioso XXXIX - 16 po F.XXXIX. W celu dolewu krwi uÂżyto w hodowli furioso- przedÂświtĂłw takich ogierĂłw peÂłnej krwi jak: Trojnat, Everest, Polonez, Sotis, Gwadar, Oltis, Cyborg a obecnie Sexman. W hodowli furioso- przedÂświtĂłw stosowano rĂłwnieÂż dolew krwi angloarabskiej przez ogiery Amban xxoo, Bawar, Etap, Lukan xxoo, Attis xxoo, Jar, Aragon xxoo i Grey. WÂśrĂłd ogierĂłw peÂłnej krwi wyrĂłÂżniÂły siĂŞ Everest poprzez swojego syna og. Estop od kl. Estella po P.II Wranik oraz wnuka og. ELIKSIR od kl. Egzotyka po OkĂłÂł. Ogier ten pozostawiÂł w hodowli tak cenne matki jak Galia od kl. Gabila po Bao d�Orillars sf, ktĂłra daÂła do hodowli trzech synĂłw, a mianowicie Galon po P.XIII-4, Gajusz po Elam i Ganges po Leandro hol. Kolejna cĂłrka ogiera Eliksir, ktĂłra miaÂła wiĂŞksze znaczenie hodowlane to klacz Opaka od kl. Opoka po Sotis xx. Matka trzech ogierĂłw Opium po Eksport, Opus po P.XIII-4 i Opar po Rancourer NBPS. Wszyscy trzej przejawiali uzdolnienia skokowe. Trzecia cĂłrka ogiera Eliksir, ktĂłra zaznaczyÂła siĂŞ w hodowli to Fanfara od kl. Fatamorgana po OdÂłam, daÂła do stad ogierĂłw dwĂłch synĂłw: Faktor po Eksport i Fart po P.XIII-4. Ogier Sotis xx w hodowli zaznaczyÂł siĂŞ szczegĂłlnie ogierem EDREDON od kl.Egonda po Batory, ktĂłrego cĂłrka kl. Dryssa jest matkÂą ogierĂłw Drakon po Jam i Drozd po Grey. Druga cĂłrka ogiera Edredon kl. Grana od kl. Gratka po Bao d'Orillars sf pozostawiÂła w hodowli ogiery Grosz po Rancourer NRPS i Grand po Dresk. Z cĂłrek ogiera Sotis xx wyrĂłÂżniÂły siĂŞ ÂŁucznia od kl, ÂŁyÂżwa po Bawar daÂła ogiery ÂŁuniniec po Eksport i ÂŁuk po P.XIII-4 oraz kl. Emfaza od kl. Empiria po P.II Wranik, matka ogierĂłw Emeryk po Eksport i Ems po P.XIII-4. Ogier Gwadar xx zaistniaÂł w hodowli furioso- przedÂświtĂłw przez swojego syna og. EKSPORT od klaczy Erekcja po OkĂłÂł. Ogier Eksport daÂł do hodowli aÂż 11 synĂłw, ktĂłrzy w zakÂładzie treningowym i prĂłbach dzielnoÂści wykazaÂły siĂŞ duÂżÂą wartoÂściÂą uÂżytkowÂą; Âśrednia 87,56 punktĂłw w prĂłbie dzielnoÂści wystawia im ocenĂŞ bardzo dobrÂą. CĂłrka ogiera Eksport kl. Czatownia od kl. Czata po KuraÂż dostarczyÂła do hodowli dwĂłch synĂłw Czarlston po Czubaryk xx i CzambuÂł po P.XIII-4.

W grupie ogierĂłw angloarabskich najlepszy wynik hodowlany osiÂągnÂąÂł ogier Amban xxoo (Maciek xx i Amethyste xxoo po Pinceau xx) poprzez dwĂłch synĂłw Armana i Jama, Ogier ARMAN od kl.Armide po F.XV-53 Double daÂł trzy wyrĂłÂżniajÂące siĂŞ w hodowli cĂłrki: Klika, Elma i Drina. Klacz Klika od kl. Kotka po Batory w hodowli miaÂła dwĂłch synĂłw Klan po Jar i Klif po Jam, Klacz Elma od kl. Ekipa po Feddan wyrĂłÂżniÂła siĂŞ trzema synami Elgon i Elam po Jam oraz Elpenor po Eksport. Wszystkie trzy wyrĂłÂżniÂły siĂŞ duÂżÂą wartoÂściÂą uÂżytkowÂą w prĂłbie Âśrednia 87,75 punktĂłw z ocenÂą bardzo dobrÂą, z ktĂłrych og. ELAM byÂł uÂżyty jako czoÂłowy w SK KalnikĂłw. Wybitna hodowlanie kl. Drina od kl. Dranatka po Trojnat xx zasÂłuÂżyÂła siĂŞ w hodowli czterema synami, w tym trzema rodzonymi braĂŚmi synami ogiera P.XIII-4: Drogocin, Drinck i Dresk o wybitnej wartoÂści uÂżytkowej; Âśredni wynik prĂłby dzielnoÂści 93,0 punkty. Wynik prĂłby dzielnoÂści ogiera Dresk jest do dzisiaj niepobitym rekordem krajowym w metodzie punktowej, wynoszÂącym 98,08 punktĂłw na 100 moÂżliwych. Ogier Dresk daje potomstwo bardzo Âłatwe w pracy o duÂżej jezdnoÂści. Czwarty syn klaczy Drina to og. Drabik po Aragon xxoo sprzedany do Niemiec, gdzie po zdaniu prĂłby dzielnoÂści na drugim miejscu w ZT Marbach zostaÂł uÂżyty jako reproduktor w niemieckiej hodowli koni pĂłÂłkrwi. Drugim synem ogiera Amban xxoo o duÂżym znaczeniu hodowlanym byÂł og, JAM od kl. Jamielina po P.VIII-2l TÂłumaczowski, ktĂłry w hodowli zaznaczyÂł siĂŞ pozytywnie dziĂŞki swojej cĂłrce Juta od kl. Jurna po Chlor. Klacz Juta to matka czterech synĂłw o duÂżych walorach wierzchowych. WÂśrĂłd nich ogiery Jurand i Judym to synowie ogiera P.XIII-4. Junak jest po Aragon xxoo a og. Jung jest synem ogiera Dresk.

W ostatnich latach ÂłÂączono furioso- przedÂświty rĂłwnieÂż z ogierami ras zagranicznych o uzdolnieniach sportowych, co dawaÂło pozytywne efekty. W latach 1984 - 1997 poddano w ZT Kwidzyn prĂłbie dzielnoÂści 78 ogierĂłw pochodnych furioso- przedÂświtĂłw, ktĂłre uzyskaÂły w prĂłbie Âśredni wynik dla caÂłej stawki 85,14 punktĂłw- co wystawia im ocenĂŞ bardzo dobrÂą. Pochodne furioso- przedÂświtĂłw zaistniaÂły rĂłwnieÂż w sporcie. W ujeÂżdÂżeniu najwiĂŞksze sukcesy odniosÂły waÂł. Kapitol po P.XIII-4 i Kantala po Druzus oraz waÂł. Erb po Polonez xx i Egzotyka po OkĂłÂł. W skokach wyrĂłÂżnili siĂŞ synowie ogiera Ererest xx waÂł. Arendarz od kl, ArnÂświta po P.II Wranik i waÂł. Belweder od kl. Beatrice po P.II Wranik. Klacz Danisa po Sotis xx i Dantyjka po Feddan. WaÂłach Gwar po Palonez xx i Gwarancja po Bawar oraz Opium po Eksport i Opaka po Eliksir. W WKKW najlepsze wyniki osiÂągnÂąÂł waÂł. Kadryl po Polonez xx i Kokotka po F.XV-54 Double a Mistrzem Polski koni 5 letnich w tej konkurencji jest og. Egzemus po Dryblas i Egzema po P.XIII-4.

Obecnie konie maÂłopolskie pochodne furioso- przedÂświtĂłw sÂą hodowane wyÂłÂącznie przez hodowcĂłw prywatnych. Na terenie dziaÂłania OZHK w Krakowie centrum ich hodowli to powiat Nowy SÂącz, a do czoÂłowych hodowcĂłw naleÂżÂą StanisÂław Chomiczewski, Jan GĂłrski, Andrzej Woda oraz Technikum Rolnicze w Nawojowej. Drugim prĂŞÂżnym oÂśrodkiem hodowli furioso- przedÂświtĂłw jest teren dziaÂłania OZHK RzeszĂłw, gdzie do znaczÂących hodowcĂłw naleÂżÂą MichaÂł Sapiecha, StanisÂław ProcajÂło, Andrzej JagodziĂąski, Maria i Andrzej BieĂąko, Jan Zuber oraz JĂłzef Hubert Pekaniec SK "KalnikĂłw", ktĂłry korzysta z doradztwa JĂłzefa PekaĂąca, hodowcy o duÂżej wiedzy i doÂświadczeniu. Obecny materiaÂł hodowlany klaczy maÂłopolskich w typie furioso- przedÂświtĂłw wedÂług opinii KierownikĂłw OZHK w Krakowie i Rzeszowie jest dobry. Hodowcy majÂą do dyspozycji dostatecznÂą liczbĂŞ reproduktorĂłw. Dla zachowania typu mogÂą korzystaĂŚ z synĂłw ogiera PrzedÂświt XIII-4 takich jak: Dresk, Drinck, Judym i Mogun. Do wykorzystania hodowlanego sÂą jeszcze ostatni synowie Jama ogiery Bromir i Elgon oraz wnuk Big Bend po Elam, synowie ogiera Dresk ogiery Jung i Grand. Z synĂłw ogiera Furioso XXXIX-16 czynny w hodowli pozostaÂł jedynie ogier EstoĂączyk od kl. Esterka po OkĂłÂł. Do wykorzystania w hodowli celem dolewu krwi sÂą ogiery o rodowodach zaawansowanych w krew, do ktĂłrych naleÂżÂą: Harun I ciemnogniady po Harun xx, ktĂłry jest wnukiem Âświatowej klasy wyÂścigowca ogiera Behistoun. Matka ogiera Harun I kl. PrzedÂświt XIII-34 jest cĂłrkÂą ogiera PrzedÂświt XIII. Jarosz gniady po Eksport i Jagoda po Oltis xx, zinbredowany na ogiera peÂłnej krwi Aquino. Mores ciemnogniady po Frombork xx i PrzedÂświt XIII-40 po P.XIII. Ogier Mores trzykrotnie w prĂłbie dzielnoÂści uzyskaÂł maksymalnÂą ocenĂŞ 10 punktĂłw za skoki luzem, parkur i kros oraz kasztanowaty Junak przedstawiany wczeÂśniej. Z ogierĂłw peÂłnej krwi angielskiej godny uÂżycia jest gniady Czarownik (Freedoms Choice i Czeggera) wÂł. SO Klikowa. W lutym do testu 100 dni zakwalifikowano 9 ogierĂłw pochodnych furioso- przedÂświtĂłw, co pozwoli uzupeÂłniĂŚ stan reproduktorĂłw maÂłopolskich typu furioso- przedÂświt. WiĂŞkszoÂśĂŚ tych ogierĂłw jest zaawansowana w krew, posiadajÂą dobry ruch, ÂśredniÂą bonitacjÂą 78,8 punktĂłw i Âśrednie dane biometryczne. 165,5-195,3-20,7.

ogier Mores
http://www.hij.com.pl/images/mores.jpeg

ogier Dresk
http://www.hij.com.pl/images/dresk.jpeg

ogier Harun I
http://www.hij.com.pl/images/harun.jpeg

Konie typu furioso- przedÂświty jako jedyne w rasie maÂłopolskiej nie majÂą "strategicznej paĂąstwowej stadniny" ale powinny byĂŚ objĂŞte strategiÂą hodowlanÂą PaĂąstwa.

Adam JoĂączyk
lek. weterynarii
Pomorski ZwiÂązek HodowcĂłw Koni

Cytrus po Estados, jak Wam sie podoba ?
http://www.allbreedpedigree.com/cytrus2
fot. M. Szymala

fot z ogÂłoszenia

	Autor	Wątek: Furioso PrzedÂświty (Przeczytany 33532 razy)
0 użytkowników i 3 Gości przegląda ten wątek.